Het medisch tuchtcollege legt steeds zwaardere maatregelen op aan artsen

Catrien Spijkerman en Roos Menkhorst

4/9/2022

Het medisch tuchtcollege legt steeds zwaardere maatregelen op aan artsen. Critici noemen het systeem achterhaald.

Het medisch tuchtcollege legde de afgelopen jaren vaker strenge maatregelen op, zoals berispingen en schorsingen. Het aandeel nam in veertien jaar tijd met respectievelijk bijna 70 en bijna 90 procent toe. Dat blijkt uit onderzoek van onderzoekscollectief Spit in samenwerking met Trouw en de Groene Amsterdammer. Het gaat daarbij niet om grote aantallen, zo waren er in 2019 65 berispingen.

In een enquête onder ruim 600 huisartsen, laat 70 procent van de deelnemers weten zich zorgen te maken over een tuchtzaak. Ze hebben het gevoel ‘vogelvrij’ te zijn. Het tuchtcollege heeft volgens artsen te weinig aandacht voor de hoge werkdruk en de oplopende tekorten in de zorg.

Het medisch tuchtrecht moet de kwaliteit van de gezondheidszorg bewaken, patiënten kunnen een klacht indienen tegen artsen en verpleegkundigen als zij vinden dat ze slecht zijn behandeld. In het ergste geval kan de zorgverlener uit zijn beroep worden gezet. Per jaar krijgen zo’n 1500 artsen te maken met een tuchtzaak.

Artsen zijn vooral bang

In plaats van te leren van de uitspraken van het tuchtcollege zijn artsen nu vooral bang. Artsenfederatie KNMG en de huisartsenvereniging LHV luidden in mei de noodklok over het functioneren van het tuchtcollege. Eind vorig jaar startten bezorgde artsen een petitie die pleit voor herziening van het tuchtrecht. De petitie is inmiddels vierduizend keer getekend.

Aanleiding voor de onrust is een aantal uitspraken van het tuchtcollege uit 2021. Een Eindhovense zaak van een huisarts leidde bijvoorbeeld tot veel zorgen bij artsen. Die huisarts probeerde vergeefs een patiënt in hoge psychische nood door te verwijzen naar de ggz, maar de patiënt kon daar vanwege capaciteitsproblemen niet terecht. De patiënt pleegde suïcide en de arts kreeg een berisping.

Het systeem is achterhaald, klinkt het onder artsen en juristen. Het is in het tuchtrecht alleen mogelijk een individu aan te klagen, terwijl de zorg tegenwoordig steeds meer in teams en ketens is georganiseerd.

‘Het systeem is niet ideaal’

Patiënten klagen in ruim een derde van de gevallen meerdere artsen tegelijk aan, blijkt uit de analyse van onderzoekscollectief Spit van 285 tuchtzaken uit 2021. Die artsen krijgen bij het tuchtcollege allemaal een aparte zaak. Dat levert in de meeste gevallen nauwelijks iets op voor de patiënt: in 74 procent van de gevallen waarin meerdere zorgverleners werden aangeklaagd, oordeelde het tuchtcollege dat de klacht ongegrond was. In een ‘gewone’ zaak is dit aandeel significant minder, namelijk iets minder dan de helft.

“Het is voor patiënten lang niet altijd duidelijk tegen wie ze hun klacht moeten richten. Ze hebben vaak te maken met een heel team”, zegt Charlotte de Jong-Poulissen, die als onafhankelijk tuchtklachtfunctionaris klagers helpt hun klachten te formuleren. “Bij een ziekenhuisopname komt iedere dag een andere zaalarts langs, er is ook nog een specialist betrokken, een supervisor en verpleegkundigen. Wie is waarvoor verantwoordelijk? Dat is voor de patiënt vaak onduidelijk, en ook voor ons.”

Het tuchtcollege zegt zich niet te herkennen in een verharding en kan er daarom ook geen verklaring voor geven. Wel geeft het toe dat het systeem ‘niet ideaal’ is. “Maar niemand is er nog in geslaagd een werkbaar alternatief te bedenken”, zegt Nicolien Verkleij, rechter en voorzitter van het regionaal tuchtcollege Amsterdam. “Het hoort er gewoon bij. Het is ook een kwestie van volwassenheid, je bent nu eenmaal dokter: noblesse oblige.”

Dit artikel verscheen ook in Trouw.

Bron:

Bron:

Bron:

Meer dossiers