Na het verbod op pulsvisserij zijn Nederlandse vissers massaal overgestapt op een nieuwe visserijmethode: de flyshoot. Deze methode leidt volgens experts opnieuw tot overbevissing.De flyshoot-methode richt zich op niet-gequoteerde vissoorten zoals rode poon, inktvis en rode mul. Omdat er geen quotum voor deze soorten is, kunnen ze ongelimiteerd worden gevangen. Dit leidt tot overbevissing. Andere soorten, zoals zeebaars, mogen alleen in kleine hoeveelheden gevangen worden. Als de flyshooters er te veel van bijvangen, worden ze dood overboord gegooid, of zwart verhandeld, zeggen vissers in Frankrijk en België die we spraken.
Eerder lag Nederland onder vuur bij vissers uit andere landen vanwege de pulsvisserij. Daarbij werd gebruikgemaakt van stroomstootjes. Het idee was dat er eerst wetenschappelijk onderzoek zou worden gedaan, maar Nederlandse schepen zetten de experimentele methode massaal in voor commerciële vangsten. Het leidde uiteindelijk tot een Europees verbod op de pulsvisserij.
‘Dat was een uitstekend voorbeeld van hoe het niét moet’, zegt Hans Polet. Hij is wetenschappelijk directeur bij het Vlaamse Instituut voor Landbouw- Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO). ‘Ze hebben bijna honderd licenties uitgedeeld en iedereen ging maar pulsvissen op tong, met als gevolg: overbevissing. Nu krijgen we het all over again met de flyshoot.’
Steun ons!
Beeld: Adobe Stock
Visser haalt net binnen op flyshoot boot.
Oorspronkelijk was die Deense zegenvisserij best duurzaam, zegt Polet, omdat de bodemberoering miniem is, en in de traditionele vorm het net werd binnengehaald zonder motorvermogen. ‘Maar in Nederland heeft die visserij een industriële vorm aangenomen. Dunne lijntjes zijn vervangen door zware kabels en het motorvermogen van de vaartuigen is verhoogd.’ Dat wordt bevestigd door vissers die we spraken. In zijn huidige vorm is de flyshoot een experimentele visserijmethode. Dan moet je wetenschappers mee aan boord nemen, data verzamelen, en eerst beoordelen wat de impact is op het ecosysteem, de hoeveelheid bijvangst en de vissterfte. Pas daarna kun je eventueel uitbreiden.’
Maar Nederlandse vissers zijn massaal gaan investeren in de flyshootmethode, blijkt uit onderzoek van collectief Spit en Apache. Na de invoering van het pulsvisverbod in 2018 is er een flinke toename te zien van het aantal nieuwgebouwde schepen die geschikt zijn voor de flyshootvisserij.
De Nederlanders hebben het grootste deel van die vloot in bezit. Naast 24 schepen onder Nederlandse vlag, zijn ook zeker vijf Franse en 12 Britse schepen (deels) in eigendom van Nederlandse bedrijven. Het leidt geregeld tot conflicten op zee tussen Nederlandse en Franse schippers.
Wetenschapper Polet pleit voor een radicale verandering in het Europese visserijbeleid. ‘Het gaat mij maar om één ding: de vissterfte. Daarmee kun je een inschatting maken van de visstand’, zegt Polet. ‘We moeten toe naar beleid waarbij het ecosysteem centraal staat.’
Het hele onderzoeksverhaal is te lezen bij De Groene Amsterdammer
Steun ons!
Onderzoeksjournalistiek vervult een essentiële waakhondfunctie in een democratische rechtsstaat. Maar ons werk is tijdrovend en kostbaar. De tarieven die mediabedrijven betalen, dekken slechts een klein deel van ons spitwerk. Jouw steun is daarom onmisbaar. Help ons spitten en doneer nu een (klein) bedrag!